Blokgewichten 1 POND # deze pagina toont 12 gewichten.

103


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het particuliere merk van Jacob  Mastenbroek, de eerste en tevens enige ijk 1775.
> Op het lichaam is net boven het midden een smalle bolle band aangebracht.
> In het midden de het lichaam is een brede bolle band aangebracht.
> Net onder het midden van het lichaam is een smalle bolle band aangebracht.

Opmerking;
> Dit gewicht is gelijk geijkt met het 1 pond gewicht volgnummer 238 (klik hier).
 

Informatie over de ijk- en justeermeester
Jacob Mastenbroek
Benoemd 14 juli 1745.
Overleden 6 februari 1776.
 

4 afbeeldingen
115


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het particuliere merk van Pieter Anthony Preyselinger, de eerste en tevens enige ijk 1790.
> Op het lichaam is net boven het midden een smalle bolle band aangebracht.
> In het midden de het lichaam is een brede bolle band aangebracht.
> Net onder het midden van het lichaam is een smalle bolle band aangebracht.

Informatie over de ijk- en justeermeester
1787-1790 Pieter Anthony Preyselinger. (P P)
Aangesteld 14 augustus 1787 waarnemend ijkmeester van 1787-1790 vervolgens assistent van Johan Everwijn Glimmer.
Gewichten met het Amsterdamse stadswapen zonder initialen worden aan Pieter Anthony Preyselinger toegeschreven.
 

4 afbeeldingen
129


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het ijkmeesterteken van Jacobus van Vianen de 1e ijk 1819
> Op het lichaam is net boven het midden een smalle bolle band aangebracht.
> In het midden de het lichaam is een brede bolle band aangebracht.
> Net onder het midden van het lichaam is een smalle bolle band aangebracht.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Jacobus van Vianen. (V V)
Aangesteld 1 augustus 1817, op jaarlijkse recognitie van 50 gulden.
 

3 afbeeldingen
130


Twee blokgewichten 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Beide gewichten zijn geijkt door Jacob Mastenbroek.
Het linker gewicht is op de bovenkant twee jaar eerder geijkt namelijk in 1774 en 1775 daarna samen 1776, 1777, 1778, 1779, 1780 en op de romp in 1781, 1782, 1800, 1801, 1802, 1803, 1804 identiek geijkt.

Bijzonderheden
> Blokgewichten die vanaf 1776 bij elkaar zijn en identiek geijkt is
   een zeldzaamheid.
> Het gewicht dat in 1776 voor de eerste maal geijkt is, is in de maand januari of
   in de eerste week van februari, daar Jacob Mastenbroek overleed
   op 6 februari 1776.
> De gewichten hebben een mooie donkere egale donkere patina.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Jacob Mastenbroek
Benoemd 14 juli 1745.
Overleden 6 februari 1776
 

4 afbeeldingen
132


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het ijkmeesterteken van Beckel, Remigius  de 1e ijk 1778, gevolgd door de 1786, (1)782 1786, 1794, 1795, 1797, (18)08.
> Op het lichaam is net boven het midden een smalle bolle band aangebracht.
> In het midden de het lichaam is een brede bolle band aangebracht.
> Net onder het midden van het lichaam is een smalle bolle band aangebracht.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Beckel, Remigius
Benoemd 26 november 1776.
Bedankt 10 augustus 1787.

3 afbeeldingen
235


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het ijkmeesterteken van Mastenbroek, Jacob  de 1e ijk 1776, verder op de bovenkant 1778, 1780.
> Op het lichaam is net boven het midden een smalle bolle band aangebracht.
> In het midden de het lichaam is een brede bolle band aangebracht.
> Net onder het midden van het lichaam is een smalle bolle band aangebracht.

Opmerking;
> Dit gewicht is voor het eerst geijkt in 1776, in de maand januari of
   in de eerste week van februari, daar Jacob Mastenbroek overleed
   op 6 februari 1776.
> Het gewicht heeft een bijzonder mooie egale donkere patina.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Jacob Mastenbroek
Benoemd 14 juli 1745.
Overleden 6 februari 1776.
 

4 afbeeldingen
240


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het ijkmeesterteken van Abraham Groengraft, 1e ijk 1736, daar tussenin; 1737, 1738.
Op de romp zijn de volgende gegroefde ringen aangebracht
> een ring onder de kraag
> een ring net voorbij het midden van de romp.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Abraham Groengraft, geboren 08-03-1673 te Amsterdam
Benoemd 28 januari 1718. Ook stadsijker van het trooise gewicht en ijkmeester-generaal, overleden 20 januari 1745.

Als ijkmeester van het Amsterdams kopergewicht gebruikte hij het gekroonde Amsterdamse wapen met links en rechts de letters G en G, als ijkmeester van het Brabants koper- en ijzergewicht gebruikte hij de hand uit het wapen van Antwerpen met links en rechts de letters G en G.

Abraham Groengraft was de zoon van ijk- en justeermeester- Generaal Johannes Andries Groengraft.
Abraham Groengraft woonde in de Kalverstraat te Amsterdam. Huwde op 11-05-1696 voor de eerste keer te Amsterdam met Joanna l’Admiral, de zuster van ijk- en justeermeester- Generaal Jacob l’Admiral, op 16-06-1724 voor de tweede keer te Amsterdam met Francina Dishoek, en op 10-11-1735 voor de derde keer te Amsterdam met Sara van Couturier.
 

4 afbeeldingen
296

 
Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto\'s klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het ijkmeesterteken van Mastenbroek, Jacob  de 1e ijk 1760, verder op de bovenkant 1769, 1770, 1771, 1772, 1773, 1774 op de romp 1775, 17761777, 1778.
Op de romp zijn de volgende gegroefde ringen aangebracht
> twee ringen net onder de kraag
> twee ringen in het midden van de romp.

Het gewicht heeft een bijzonder mooie egale donkere patina.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Jacob Mastenbroek
Benoemd 14 juli 1745.
Overleden 6 februari 1776.
 

3 afbeeldingen
297


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto\'s klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staat tegenover het ijkmeesterteken van Glimmer,  Johan Everwijn 
de 1e en tevens enige ijk 1804.

> Op het lichaam is net boven het midden een smalle bolle band aangebracht.
> In het midden de het lichaam is een brede bolle band aangebracht.
> Net onder het midden van het lichaam is een smalle bolle band aangebracht.

Het gewicht heeft een bijzonder mooie egale patina.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Johan Everwijn Glimmer, benoemd 24 juni 1790, op recognitie van 25 gulden per jaar; ontslagen (om politieke redenen) 11 april 1798. Hersteld 24 september 1798, overleden op 74 jarige leeftijd 16 juli 1817.

 

3 afbeeldingen
357


Blokgewicht 1 POND Amsterdam, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Op de bovenkant van het gewicht staan tegenover het ijkmeesterteken van Glimmer,  Johan Everwijn 
twee ijken 1805 waarover 1806 is afgeslagen.

> Op het lichaam is net boven het midden een smalle bolle band aangebracht.
> In het midden de het lichaam is een brede bolle band aangebracht.
> Net onder het midden van het lichaam is een smalle bolle band aangebracht.

Informatie over de ijk- en justeermeester
Johan Everwijn Glimmer, benoemd 24 juni 1790, op recognitie van 25 gulden per jaar; ontslagen (om politieke redenen) 11 april 1798. Hersteld 24 september 1798, overleden op 74 jarige leeftijd 16 juli 1817.
 

4 afbeeldingen
504


Loden blokgewicht 1 POND Zwolle, voormetriek

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Stempel half stadswapen van Zwolle  (ZV) OL
Jaarletters 1699 (1)781 - (1)783 - (1)785 - (1)789 - (1)791 - (1)799 - (1)810
Het gewicht is voorzien van een roodkoperen mantel dit type gewicht kwam alleen in Overijssel voor daarom het Overijsselse type genoemd.

Zie ook Meten en Wegen no. 89 maart 1995 pagina 2110 waar Huib Tieleman over dit gewicht schreef;

1 Zwols pond
'De koperen bekleding van het gewicht bestaat uit een mantel aan de zijkant, de uiteinden van de mantel zijn door middel van het in elkaar haken / kloppen van twee felsranden aan elkaar bevestigd. De mantel is aan de boven- en onderkant zodanig omgeklopt dat er zowel aan de boven- alsook aan de onderkant een koperen plaatje mee wordt opgesloten. In het bovenste plaatje zit een opening waardoor het lood van het gewicht zichtbaar is'.

'Op de bovenkant van het gewicht staat: In het midden is het justeerlood zichtbaar; hiervoor is een gat geslagen in de koperen mantel. Direct daaronder is het onderste gedeelte van het Zwolse stadswapen te zien, met de letter 0 L . Het cijfer 1 boven de justering geeft aan, samen met het Zwolse stadswapen, dat we hier te doen hebben met een gewicht van 1 Zwols pond'.

Stempel stadswapen van Zwolle
Op de Zwolse gewichten werd als ijkmerk het Zwolse stadswapen met in de vier kwartieren van het kruis de letter ZVOL afgeslagen. Langs de rand van de justeeropening is het jaartal 1699 nog zichtbaar.
Op de zijkant van het gewicht staat 781, 783, 785, 789 en 791, voor de jaartallen 1781, 1783, 1785, 1789 en 1791.
Op de onderkant van het gewicht staat 799 en 1810 voor de jaartallen 1799 en 1810.
De afmetingen van het nagenoeg cilindrische gewicht zijn:
Diameter (midden van de romp) circa 46,6 - 46,9 mm
Hoogte circa 28,4 - 28,6 mm
De huidige massa bedraagt circa 482,4 gram.
Dit komt niet overeen met de massa van I pond Zwols lichtgewicht of zwaargewicht, dat volgens Ter Pelkwijk respectievelijk 479,85 gram en 503,84 gram zou moeten bedragen. De massa komt ook niet overeen met het in Zwolle voorkomende gewicht dat een massa zou moeten bezitten die dicht lag bij de massa van het Keulse pond: 467,20 gram; een en ander zoal vermeld in het Zwols Archeologisch Dagboek van Egbert Dikken'.

'De massa komt wel overeen met het Zwols handelspond dat volgens de Dictionnaire universel des poids et mesures anciens et modernes van Horace Doursther een massa van 482 gram zou moeten bezitten.
Waarop deze metrieke waarde voor het Zwolse handelspond is gebaseerd is echter onbekend.
Waren er in Zwolle soms niet drie - zoals Egbert Dikken in zijn boek vermeldt - maar vier ponden in gebruik?

I. Waaggewicht van 503,84 gram;
2. Lichtgewicht van 479,85 gram;
3. Handelspond gebaseerd op het Keulse pond van 467 20 gram;
4. Stadshandelspond van circa 482,4 gram, dat een massa bezat die duidelijk tussen het waaggewicht en het lichtgewicht in lag, of lag een dergelijk verschil in massa tussen het lichtgewicht en dit stadshandelspond van ((4824 - 47985) /
479,85 x 100% = 0,53% binnen de toegelaten tolerantie?'
 

7 afbeeldingen