Amsterdamse ijkers der gewichten 1475-1623


IJkers van gewichten voor gewone weging vóór 01-01-1820

De Amsterdamse en de overige plaatselijke en regionale ijkers van gewichten voor gewone weging van vóór 01-01-1820 ijkten de gewichten over het algemeen met hun eigen merk. Dat was meestal een stads- of streekwapen met soms de initialen van de ijkmeester. Zo was duidelijk wie het gewicht had gekeurd en geijkt.
Naast het eigen merk werd meestal een ijkmerk afgeslagen om aan te geven in welk jaar het gewicht was geijkt. Dat was in veel gevallen een jaarletter of een jaartal, waarbij de jaartallen in hun geheel, dus met 4 of gedeeltelijk met 3 of 2 cijfers of met maar 1 cijfer werden afgeslagen.

Hieronder worden de voormetrieke merken van de Amsterdamse ijkmeesters voor het Amsterdams gewicht (merken met het Amsterdamse stadswapen) en Brabants gewicht (merken met het handje uit het Antwerpse stadswapen) vermeld. Het beschrijven van de inmiddels bekende merken uit andere steden en streken van ons land overstijgt het kader van deze website.

Amsterdamse ijkers 1475-1623
1475 Jan Backer
1487 Dirck Etssoen gewichten en wijnkannen
1487 Jan Beyerssoen ‘besloten gewicht’
1494 Willem Coperslager maten en gewichten
1502 Dirck Etssoen gewichten en wijnkannen
1504 Coert de Kannemaker
1504 Cornelis de Kannemaker
1509 Claes Dell, kanneghieter (nog genoemd in 1529). Op 03-03-1529 benoemt het gerecht hem ‘omme voortaan een gezwoeren yker te wesen, voor den tinnen kannen en alle gewichten. Ende zoe wie hem behouffven zal, die mach hem versiucken tot zijnen wooninghe in den houtthuynen buyten Sint Olooffspoort’.
1521 Aerent Aerentse, lepelmaker
1524 Henrick, kannemaker, wonende op de Kerckstraet aan de oude zijde
1541 Cornelis Nicolaesz, koperslager, wonende op de hoek van de Oude Brugsteeg aan de nieuwe zijde
1541 Thoenis Reyersz, tinnegieter, wonende in de Wijde Kerksteeg aan de o.z.
1561 Jan Cornelis Ketelaer
1578 Hendrick Lodewijksz
1578 Gerrit Lourensz, tinnegieter, wonende op de Kerkstraat aan de oude zijde. Merk: een huismerk tussen de letters GL, erboven het jaartal. IJkmerk: het Amsterdamse wapen tussen de letters GL. Beide merken komen voor op een ijzeren gewicht met loden kraag in Museum De Lakenhal te Leiden.
algemene informatie over de voormetrieke ijkperiode (vóór 01-01-1820)  17
1610 Jan Gerrit Lourensz
1623 Frans Martsz

De jaartallen betreffen het jaar van de keur, respectievelijk het jaar waarin de ijker werd vermeld.

Klik hier voor: Amsterdamse ijkers 1604-1819